Wat is ADHD
'n Persoon met ADHD sal tipies:
- Sukkel om aandag te gee (onoplettend)
- Ooraktief wees (hiperaktiwiteit)
- Optree sonder om te dink (impulsiwiteit)
Hierdie simptome 'n probleem in 'n persoon se vermoë om goed te funksioneer.
ADHD by kinders
ADHD by kinders word gesien in aanhoudende onoplettendheid, hiperaktiwiteit en impulsiwiteit in verskillende omgewings (skool, huis, ens.). Dit lei tot probleme met leer en sosiale interaksies.
Kinders met ADHD is ook kwesbaar vir depressie, gedragsversteurings en dwelmmisbruik later in hul lewe. Dit is dus belangrik om ADHD vroeg te herken en die kinders na geestesgesondheidswerkers te verwys sodat 'n bestuursplan vir die kind en hul gesin gemaak kan word
ADHD by adolessente
Adolessente met ADHD het gedragsprobleme soos aggressie en swak prestasie op skool. Die swak prestasie is dalk nie heeltemal gekoppel aan die gedragsprobleme nie, maar as gevolg van leerprobleme.
Adolessente met ADHD is dikwels rusteloos en impulsief. Dit lei tot hoërisiko-gedrag soos oormatige alkoholgebruik en riskante seksuele gedrag wat hulle en ander se lewens in gevaar kan stel.
ADHD by volwassenes
ADHD-simptome duur voort vanaf die kinderjare, tot in adolessensie en dan tot in volwassenheid. By volwassenes is simptome van ADHD geneig om meer subtiel te wees as in die kinderjare, soos:
- Gebrek aan aandag aan detail
- Swak organisatoriese vaardighede
- Onvermoë om te prioritiseer
- Gemoedskommelings, prikkelbaarheid en 'n vinnige humeur
- Uiterste ongeduld
- Riskante gedrag
Bestuur
Diagnose van ADHD word gemaak deur professionele gesondheidswerkers soos psigiaters of kliniese sielkundiges. Die hantering van ADHD is deur verskeie modaliteite met die doel om die simptome van ADHD te verminder om hulle te laat kalmeer en aandag aan die lewe te gee.
Nie-mediese bestuur:
Sielkundige terapie
Die doel van terapie is om die persoon met ADHD, hul familie en vriende te help om die uitdagings van ADHD in hul funksionering te hanteer. Dit kan die volgende modaliteite behels, en nog baie meer:
- Kinders: gedragsprogramme om die kind te help om georganiseerd te bly en 'n roetine te handhaaf
- Adolessente: Soortgelyk aan programme vir kinders, maar ouderdomsgroep gepas
- Volwassenes: Afbreek van groot take na kleiner en hanteerbare take.
Mediese Bestuur
Mediese bestuur het ten doel om hiperaktiwiteit en impulsiwiteit te verminder en om fokus te verbeter. Die medikasie wat algemeen gebruik word om ADHD te bestuur, is 'n klas medisyne wat “stimulante” genoem word.
Stimulante
Hierdie medikasie, soos Concerta en Ritalin, verhoog die vermoë om duideliker te dink en aandag te gee deur 'n stof genaamd dopamien in die brein te verhoog. Newe-effekte van stimulante is gewigsverlies en verlies aan eetlus.
Nie-stimulante
Nie-stimulante, soos Atomoxetine en Guanfacine, word by kinders met ADHD gebruik. Hulle het soortgelyke effekte en newe-effekte as stimulante, al neem dit langer om te begin werk.